Aktualności
Instrument miesiąca: altówkowe rekomendacje Katarzyny Budnik
2024-08-27
Po które publikacje przeznaczone na altówkę warto sięgnąć, by odnaleźć w nich bogactwo harmonii, wyraziste melodie, czy nostalgiczny i tajemniczy nastrój? O rekomendacje w ramach akcji „Instrument miesiąca” poprosiliśmy znakomitą skrzypaczkę i altowiolistkę – Katarzynę Budnik. Jako solistka i kameralistka koncertuje w Polsce i wielu krajach Europy, m.in.: z orkiestrą Sinfonia Varsovia, w której jest liderką grupy altówek.
Wojciech Gawroński, Sonata A- dur op.22 na altówkę i fortepian
To pierwsza w polskiej literaturze muzycznej sonata na altówkę i fortepian. Choć dość konserwatywna formalnie, pokazuje melodyczną i harmoniczną inwencję twórcy. Jednym z wyzwań jest tu zachowanie właściwej równowagi między instrumentami. Ze względu na częste operowanie środkowym rejestrem, partia altówki może być łatwo „przykryta” bogatą fakturalnie partią fortepianu. Taka sytuacja wymaga czujności, doskonałego zgrania i wzajemnego słuchania się wykonawców. Utwór ten jest mi szczególnie bliski, ponieważ miałam okazję wielokrotnie wykonywać go podczas recitali, a wraz z pianistą Grzegorzem Manią dokonaliśmy jego nagrania, które znalazło się na płycie „Sonatas and Fantasies”, wydanej w 2023 roku przez SPMK Records.
Carl (Phillip) Stamitz, I Koncert D-dur na altówkę i orkiestrę
To niezwykle ciekawy utwór z epoki klasycyzmu, ukazujący zarówno walory techniczne, jak i liryczne altówki. Bogactwo harmonii, wyraziste melodie oraz wirtuozowskie przebiegi pasażowe sprawiają, że dzieło to jest niezwykle porywające. Stanowi ono również doskonały pokaz umiejętności instrumentalnych wykonawcy. To utwór, który bardzo często pojawia się w programach największych konkursów muzycznych oraz podczas przesłuchań do orkiestr. W wydaniu przygotowanym przez PWM znajduje się wiele ciekawych rozwiązań, dotyczących zarówno palcowania, jak i smyczkowania.
Jest to zbiór etiud napisanych w oryginale na skrzypce, które mają na celu rozwinięcie i kształtowanie techniki gry. Stanowią one niezwykle cenną pozycję w literaturze pedagogicznej, znakomicie wspomagając doskonalenie zarówno techniki lewej ręki, jak i gry smyczkiem. W swojej pracy dydaktycznej wykorzystuję wiele utworów ze zbioru Rodolpha Kreutzera do korekty i uelastyczniania aparatu gry. Ponadto uważam, iż włączenie rekomendowanych przeze mnie etiud do codziennego ćwiczenia w znacznym stopniu wpłynie na budowanie prawidłowej techniki instrumentalnej.
Grażyna Bacewicz, Koncert na altówkę i orkiestrę
Jest to niezwykle ciekawe, sonorystyczne dzieło, które ukazuje bogactwo barw oraz możliwości brzmieniowych i technicznych altówki. Kompozytorka, wykorzystując ciemną, nosową, przygaszoną barwę wioli uzyskała nostalgiczny i tajemniczy nastrój, który uwypukla głębokie emocje. Utwór ten jest bardzo wymagający zarówno dla solisty, jak i orkiestry. Moim zdaniem Koncert altówkowy wybitnej polskiej kompozytorki wciąż pojawia się zbyt rzadko w programach koncertowych.
Władysław Żeleński, Berceuse op. 23 na skrzypce (altówkę) i fortepian
Polecam zapoznanie się z bardzo piękną, opartą na ciekawej harmonice miniaturą Władysława Żeleńskiego – Berceuse, którą miałam przyjemność edytować. Jest to oparty na dialogu dwóch instrumentów bardzo krótki utwór, który stanowi ciekawą pozycję w programach recitali.
***
Rekomendowane publikacje pochodzą z katalogu Polskiego Wydawnictwa Muzycznego. Możecie je znaleźć w naszym e-sklepie, w księgarni stacjonarnej w Krakowie i dobrych księgarniach muzycznych. W formie elektronicznej szukajcie na www.nkoda.com.
Katarzynę Budnik usłyszycie na albumie ARCHIPELAG – MACIEJ ZIELIŃSKI, wydanym przez ANAKLASIS w serii PORTRAITS.
Najczęściej czytane:
Blisko 400 muzyków i chórzystów, boska interwencja i absolutny triumf kompozytora – prawykonanie oratorium pasyjnego Męka Pana naszego Jezusa Chrystusa w 1838 r. wprost zelektryzowało muzyczną Warszawę. Dzieło to uznaje się za najwybitniejsze osiągnięcie polskiej muzyki religijnej XIX wieku. Dlaczego jednak do premierowego wykonania doszło dopiero w czerwcu, nie zaś – jak zamierzał twórca – w czasie Wielkiego Tygodnia? W kolejnej odsłonie cyklu Historia pewnego utworu przyjrzymy się niedotrzymanym obietnicom i przetrzymanym nutom.
Fundacja Pamięci Johna Simona Guggenheima (The John Simon Guggenheim Memorial Foundation) ogłosiła tegorocznych stypendystów Guggenheima – 198 wybitnych osób ze świata nauki i sztuki współczesnej, reprezentujących 53 dyscypliny, wybranych w rygorystycznym procesie aplikacji spośród prawie 3500 kandydatów. Wśród stypendystów, którzy otrzymali grant na realizację swojej działalności, jest Krzysztof Wołek – kompozytor związany z Polskim Wydawnictwem Muzycznym.
Écoute na sopran i kwartet smyczkowy jest nową wersją kompozycji Słuchaj na sopran, klarnet, skrzypce, perkusję i fortepian, której prawykonanie odbyło się w grudniu ubiegłego roku w podczas bydgoskiego Festiwalu Art Mintaka. 22 kwietnia dzieło zostanie wykonane po raz pierwszy podczas paryskiego festiwalu, prezentującego najnowszą muzykę europejską.
Jagoda Szmytka jest kompozytorką, artystką i badaczką artystyczną. Muzykę łączy ze sztukami pięknymi i głęboką refleksją z zakresu takich dziedzin humanistyki, jak filozofia, estetyka czy historia sztuki. W katalogu jej twórczości znajdziemy m.in. dzieła solowe, utwory pisane na amplifikowane zespoły kameralne, instalacje performatywne, a także kompozycje wpisujące się w konwencję teatru muzycznego. W kwietniu, jako nasza Kompozytorka Miesiąca, odkrywa przed nami tajemnice procesu twórczego i zaprasza w gościnne progi swojej pracowni kompozytorskiej.
Aż trzy publikacje książkowe wydane przez Polskie Wydawnictwo Muzyczne w minionym roku zostały nominowane w konkursie PTWK Najpiękniejsze Książki Roku 2024. Jury doceniło pozycje: Muzyka Polska po Szymanowskim Adriana Thomasa, Estetyka muzyki Rogera Scrutona oraz Karnawał zwierząt Piotra Kamińskiego.
Jean-Philippe Rameau (1683-1764) wzbudzał wiele emocji. Wywarł nieoceniony wpływ na bieg historii i teorii muzyki, a jego spojrzenie na zasady rządzące kompozycją było – jak na XVIII wiek – innowacyjne. Postać francuskiego muzyka o wszechstronnych zainteresowaniach i oświeceniowym umyśle przybliża Christophe Rousset w najnowszej Małej Monografii wydanej przez Polskie Wydawnictwo Muzyczne. Premiera książki już dziś.
Natura, budząca się znów do życia feerią barw i zapachów, przynosi nam także nowe, wiosenne bogactwo dźwięków i muzycznych inspiracji. Kwiecień witamy prawykonaniami dwóch dzieł z katalogu Polskiego Wydawnictwa Muzycznego: Karatachi no Hana Marcela Chyrzyńskiego we Wrocławiu i SurVanTutti Hanny Kulenty w Krakowie.
Filharmonia Świętokrzyska im. Oskara Kolberga w Kielcach ogłasza konkurs kompozytorski na utwór symfoniczny inspirowany nowelą Stefana Żeromskiego „Puszcza jodłowa”, a w szczególności jednym z zawartych w niej wątków: historycznym, przyrodniczym lub magicznym. Konkurs wpisuje się w Rok Stefana Żeromskiego – 20 listopada 2025 minie bowiem setna rocznica śmierci pisarza.
Podczas Gali Muzyki Klasycznej, która odbyła się w 30 marca w siedzibie Narodowej Orkiestry Symfonicznej Polskiego Radia w Katowicach, poznaliśmy laureatów Fryderyków – najważniejszych polskich nagród fonograficznych, przyznanych w dwunastu kategoriach. ANAKLASIS, marka prężnie działającą pod auspicjami Polskiego Wydawnictwa Muzycznego, została uhonorowana aż trzema statuetkami.
Józef Koffler uznawany dziś za „pierwszego polskiego dodekafonistę” będzie bohaterem spotkania organizowanego przez Związek Kompozytorów Polskich, które zwieńczy prawykonanie odnalezionego po dziewięćdziesięciu latach od powstania Kwartetu smyczkowego op. 20.
