Aktualności
Listopad obfitujący w prawykonania i prapremiery!
2024-11-05
W tym miesiącu aż 7 różnorodnych utworów zabrzmi po raz pierwszy w Katowicach, Krakowie, Poznaniu i Warszawie. Jest w czym wybierać, gdyż przekrój gatunkowy jest wyjątkowo szeroki – od pełnych rozmachu oper, przez koncertujące dzieła orkiestrowe, po kameralistykę o różnorodnym obliczu i obsadzie.
Dwie premiery oper Zygmunta Krauze realizowane w Krakowie i Poznaniu
Prapremiery dwóch oper tego samego kompozytora w jednym miesiącu to historyczna sytuacja, której przeżycie dane było niewielu mistrzom gatunku (m. in. G. Rossini czy G. Donizetti). Do tego grona dołącza Zygmunt Krauze swymi dwoma odmiennymi tematycznie dziełami. Opera Krakowska 9 listopada zaprezentuje po raz pierwszy jego Bonę Sforzę do libretta Vincenzo de Vivo napisanego w trzech językach: polskim, włoskim i łacinie. (kooperacja z Teatro Petruzzelli w Bari). Próbując uchwycić tragizm losów tytułowej bohaterki autorzy ukazują jej postać w trzech etapach: młodości, wieku dojrzałego i ostatnich lat. Kolejne fazy życia bohaterki opery przedstawią różne solistki. Dzieło ujęte w dwóch aktach reżyseruje Michał Znaniecki, za kierownictwo muzyczne odpowiada Piotr Sułkowski.
Niecałe dwa tygodnie później - 22 listopada - Teatr Wielki w Poznaniu wystawi po raz pierwszy Ślub Zygmunta Krauzego w reżyserii Krzysztofa Cicheńskiego, który jest także autorem libretta na podstawie dramatu Witolda Gombrowicza o tym samym tytule. To pierwsze dzieło, które kompozytor napisał dla Teatru Wielkiego w Poznaniu. W inscenizacji atmosfera megalomanii oraz pragnienia posiadania władzy i kontroli skupione są niczym w soczewce. Widzowie mogą uzmysłowić sobie, że zachowanie głównego bohatera i jego krótkowzroczność są charakterystyczne nie tylko dla ikonicznych dyktatur, ale także dla ruchów populistycznych czy faszyzujących. Najnowsze dzieło Krauzego, nad którym kierownictwo muzyczne sprawuje Katarzyna Tomala-Jedynak, zostanie zaprezentowane w roku 120-lecia urodzin i 55. rocznicy śmierci Gombrowicza.
Nowe utwory kameralne Pawła Malinowskiego i Marcina Stańczyka
11 listopada w Krakowie swój finał będzie miał festiwal Sacrum Profanum. Podczas koncertu pt. „Hypertrans (18+)” na scenie Małopolskiego Ogrodu Sztuki prawykonane zostanie a cheerful plaint [chant] na głos, fortepian i syntezator Pawła Malinowskiego, najmłodszego kompozytora w gronie twórców reprezentowanych przez PWM. W dziele wykorzystane są fragmenty tekstów Thomasa Hardy’ego i Simona Armitage’a, które łączy odwołanie do krajobrazu zimowego, widzianego jednak z zupełnie innych perspektyw. Jak podkreśla kompozytor: „wyobrażenie śniegu stało się dla mnie wewnętrzną ucieczką od rzeczywistości. W muzyce niewiele jest do niego odniesień, dużo więcej za to deszczu, topnienia, ulotności”. A cheerful plaint [chant] wykonają Barbara Kinga Majewska oraz Spółdzielnia Muzyczna contemporary ensemble, którym Malinowski zadedykował swój najnowszy utwór.
Hashtag Ensemble obchodzi w tym roku swój jubileusz 10-lecia. Z tej okazji zespół zamówił u Marcina Stańczyka utwór operujący współbrzmieniami żywego głosu, instrumentów akustycznych i dźwięków generowanych cyfrowo. W ramach tej współpracy powstała kompozycja After na głos żeński, flet, skrzypce, altówkę, kontrabas i perkusję, eksplorująca dźwiękowe „kontrasty następcze”. Zjawiska te pochodzą od efemerycznie przetwarzanych prostych melodii inspirowanych polską muzyką tradycyjną. Z gościnnym udziałem mezzosopranistki Magdaleny Deptuły warszawski zespół prawykona After w swej siedzibie podczas koncertu „Posłuchy” 14 listopada. W programie także Three Songs Agaty Zubel oraz Kołysanka Sławomira Kupczaka. Koncertowi towarzyszyć będzie spotkanie z Marcinem Stańczkiem, które poprowadzi Lilianna Krych i Krzysztof Stefański (zastępca redaktora naczelnego Ruchu Muzycznego).
Katowice w listopadzie staną się centrum nowej muzyki fortepianowej
W listopadzie w Katowicach rozpoczynają się XII Dni Henryka Mikołaja Góreckiego „Refren”. W ramach tego festiwalu Filharmonia Śląska zaprezentuje po raz pierwszy nowe utwory kompozytorów reprezentowanych przez PWM. Dariusz Przybylski w swoim dorobku ma już koncerty m.in. na akordeon, skrzypce, wiolonczelę, flet i klawesyn. 15 listopada do jego instrumentalnego portfolio dołączy Sapphirus – koncert na fortepian i orkiestrę symfoniczną. Podczas prawykonania partię solową wykona Ignacy Lisiecki, Orkiestrę Symfoniczną Filharmonii Śląskiej poprowadzi Christian Schumann. Tydzień później (22 listopada) zespół dokona prawykonia Koncertu na fortepian i orkiestrę Mikołaja Piotra Góreckiego. W partii solowej usłyszymy Marka Szlezera, orkiestrą dyryguje Stefan Asbury.
Kobiety przejmą stołeczną scenę muzyczną
Pośród kalejdoskopu arcyciekawych wydarzeń, które odbędą się w ramach Festiwalu Eufonie warto zwrócić uwagę na koncert Heroiny muzyki polskiej, który odbędzie się 16 listopada w przestrzeni POLIN | Muzeum Historii Żydów Polskich. Podczas prezentacji twórczości nestorek rodzimej muzyki, oprócz dzieł Grażyny Bacewicz, Krystyny Moszumańskiej-Nazar i Joanny Wnuk-Nazarowej będzie można zapoznać się także z najnowszym utworem Hanny Kulenty pt. Mémoire de mémoire na trąbkę, puzon basowy i smyczki. Polskie prawykonanie tego utworu odbędzie się z udziałem solistów: Piotra Majoora (trąbka) i Adriana Gryciuka (puzon) oraz orkiestry Sinfonietta Cracovia prowadzonej przez Katarzynę Tomalę-Jedynak. Polskie Wydawnictwo Muzyczne jest partnerem Festiwalu oraz współorganizatorem koncertu.
Najczęściej czytane:
Blisko 400 muzyków i chórzystów, boska interwencja i absolutny triumf kompozytora – prawykonanie oratorium pasyjnego Męka Pana naszego Jezusa Chrystusa w 1838 r. wprost zelektryzowało muzyczną Warszawę. Dzieło to uznaje się za najwybitniejsze osiągnięcie polskiej muzyki religijnej XIX wieku. Dlaczego jednak do premierowego wykonania doszło dopiero w czerwcu, nie zaś – jak zamierzał twórca – w czasie Wielkiego Tygodnia? W kolejnej odsłonie cyklu Historia pewnego utworu przyjrzymy się niedotrzymanym obietnicom i przetrzymanym nutom.
Fundacja Pamięci Johna Simona Guggenheima (The John Simon Guggenheim Memorial Foundation) ogłosiła tegorocznych stypendystów Guggenheima – 198 wybitnych osób ze świata nauki i sztuki współczesnej, reprezentujących 53 dyscypliny, wybranych w rygorystycznym procesie aplikacji spośród prawie 3500 kandydatów. Wśród stypendystów, którzy otrzymali grant na realizację swojej działalności, jest Krzysztof Wołek – kompozytor związany z Polskim Wydawnictwem Muzycznym.
Écoute na sopran i kwartet smyczkowy jest nową wersją kompozycji Słuchaj na sopran, klarnet, skrzypce, perkusję i fortepian, której prawykonanie odbyło się w grudniu ubiegłego roku w podczas bydgoskiego Festiwalu Art Mintaka. 22 kwietnia dzieło zostanie wykonane po raz pierwszy podczas paryskiego festiwalu, prezentującego najnowszą muzykę europejską.
Jagoda Szmytka jest kompozytorką, artystką i badaczką artystyczną. Muzykę łączy ze sztukami pięknymi i głęboką refleksją z zakresu takich dziedzin humanistyki, jak filozofia, estetyka czy historia sztuki. W katalogu jej twórczości znajdziemy m.in. dzieła solowe, utwory pisane na amplifikowane zespoły kameralne, instalacje performatywne, a także kompozycje wpisujące się w konwencję teatru muzycznego. W kwietniu, jako nasza Kompozytorka Miesiąca, odkrywa przed nami tajemnice procesu twórczego i zaprasza w gościnne progi swojej pracowni kompozytorskiej.
Aż trzy publikacje książkowe wydane przez Polskie Wydawnictwo Muzyczne w minionym roku zostały nominowane w konkursie PTWK Najpiękniejsze Książki Roku 2024. Jury doceniło pozycje: Muzyka Polska po Szymanowskim Adriana Thomasa, Estetyka muzyki Rogera Scrutona oraz Karnawał zwierząt Piotra Kamińskiego.
Jean-Philippe Rameau (1683-1764) wzbudzał wiele emocji. Wywarł nieoceniony wpływ na bieg historii i teorii muzyki, a jego spojrzenie na zasady rządzące kompozycją było – jak na XVIII wiek – innowacyjne. Postać francuskiego muzyka o wszechstronnych zainteresowaniach i oświeceniowym umyśle przybliża Christophe Rousset w najnowszej Małej Monografii wydanej przez Polskie Wydawnictwo Muzyczne. Premiera książki już dziś.
Natura, budząca się znów do życia feerią barw i zapachów, przynosi nam także nowe, wiosenne bogactwo dźwięków i muzycznych inspiracji. Kwiecień witamy prawykonaniami dwóch dzieł z katalogu Polskiego Wydawnictwa Muzycznego: Karatachi no Hana Marcela Chyrzyńskiego we Wrocławiu i SurVanTutti Hanny Kulenty w Krakowie.
Filharmonia Świętokrzyska im. Oskara Kolberga w Kielcach ogłasza konkurs kompozytorski na utwór symfoniczny inspirowany nowelą Stefana Żeromskiego „Puszcza jodłowa”, a w szczególności jednym z zawartych w niej wątków: historycznym, przyrodniczym lub magicznym. Konkurs wpisuje się w Rok Stefana Żeromskiego – 20 listopada 2025 minie bowiem setna rocznica śmierci pisarza.
Podczas Gali Muzyki Klasycznej, która odbyła się w 30 marca w siedzibie Narodowej Orkiestry Symfonicznej Polskiego Radia w Katowicach, poznaliśmy laureatów Fryderyków – najważniejszych polskich nagród fonograficznych, przyznanych w dwunastu kategoriach. ANAKLASIS, marka prężnie działającą pod auspicjami Polskiego Wydawnictwa Muzycznego, została uhonorowana aż trzema statuetkami.
Józef Koffler uznawany dziś za „pierwszego polskiego dodekafonistę” będzie bohaterem spotkania organizowanego przez Związek Kompozytorów Polskich, które zwieńczy prawykonanie odnalezionego po dziewięćdziesięciu latach od powstania Kwartetu smyczkowego op. 20.
